Definisanje rezilijentnosti
Rezilijentnost je termin poreklom iz engleskog jezika (resilience), koristi se u srpskom jezku zbog nedostatka prevoda koji bi obuhvatio sve što se pod terminom rezilijentnosti podrazumeva. Sinonimi za rezilijentnost mogu biti otpornost ili elastičnost.
Najčešća definicija rezilijentnosti posmatra je kao
kapacitet za uspešnu adaptaciju uprkos izazovima ili pretećim okolnostima. Postoje i mnoge druge definicije rezilijentnosti koje se naizgled razlikuju, međutim, one samo daju različite perspektive posmatranja istog fenomena.
Merriam-Webster rečnik: sposobnost nekoga da iznova postane jak(a), zdrav(a) i uspešan/na, nakon što se nešto loše desilo ili sposobnost za lak oporavak i adaptaciju nakon loših događaja ili promena.
Priručnik za rezilijentnost kod dece: kapacitet deteta da se efikasno bori sa stresom i pritiskom, prevladava svakodnevne izazove, oporavlja se od razočaranja, greški, trauma i nedaća, razvija jasne i realne ciljeve, rešava problem, opušteno razgovara sa drugima, i sebe i druge tretira vrednim i sa poštovanjem ili sposobnost da se sretne sa životnim izazovima kroz istinu, poverenje, smislenost, odgovornost, empatiju i nadu.
Otporne ili rezilijentne osobe mogu se prepoznati po njihovom samopouzdanju (samoefikasnost), koordinaciji (planiranje), kontroli, staloženosti (niska anksioznost), posvećenost (upornost) i sposobnost da se nedaće učine značajnim.
Visok stepen otpornosti može se prepoznati po sledećim karakteristikama:
- Sposobnost uključivanja i korišćenja drugih za sopstvenu podršku i razvoj
- Upravlja negativnim emocijama
- Utvrđuje uticaj, ali prihvata i spoljnu kontrolu
- Uči iz prethodnog iskustva
- Traži i koristi podržavajuće faktore životne sredine
- Uvežbava upotrebu protektivnih faktora
Rezilijentnost zaposlenih
Iako je rezilijentnost uglavnom razvijena za sagledavanje velikih događaja i njihovog uticaja na naše živote, na primer, oporavak od gubitka voljenih osoba ili fizičke ili psihičke traume, konstrukt se dobro prenosi u naš svakodnevni radni život.
U kontekstu rada, to se može posmatrati kao
sposobnost napredovanja, a ne samo preživljavanja, u okruženjima visokog stresa.
Priroda otpornosti može se sagledati na dva načina. Neke studije posmatraju otpornost kao relativno stabilan lični atribut ili osobinu, dok ga druge vide kao promenljivo psihološko stanje na koje utiču kontekst i ponašanje. Najčešći zaključak zapravo je da je rezilijentnost verovatno mešavina osobina i stanja. Neki ljudi će prirodno imati veći nivo otpornosti na koji se mogu osloniti od drugih, ali to očigledno nije kraj priče - konteksti u kojima delujemo, ljudi oko nas i naše učenje i razvoj uticaće na to koliko smo otporni.
Posmatranje rezilijentnosti sa praktičnog aspekta vodi nas ka tome da se usredsredimo na pitanja o tome kako radne navike, aktivnosti i intervencije - od mehanizama nošenja sa raznim situacijama do programa obuke - pomažu ljudima da odgovore na neuspehe ili pritiske. Odnosno, generiše uvid u to šta menadžeri, kolege i sami zaposleni mogu učiniti kako bi podstakli otpornost zaposlenih.
Najčešća definicija rezilijentnosti posmatra je kao kapacitet za uspešnu adaptaciju uprkos izazovima ili pretećim okolnostima. Postoje i mnoge druge definicije rezilijentnosti koje se naizgled razlikuju, međutim, one samo daju različite perspektive posmatranja istog fenomena.
Merriam-Webster rečnik: sposobnost nekoga da iznova postane jak(a), zdrav(a) i uspešan/na, nakon što se nešto loše desilo ili sposobnost za lak oporavak i adaptaciju nakon loših događaja ili promena.
Priručnik za rezilijentnost kod dece: kapacitet deteta da se efikasno bori sa stresom i pritiskom, prevladava svakodnevne izazove, oporavlja se od razočaranja, greški, trauma i nedaća, razvija jasne i realne ciljeve, rešava problem, opušteno razgovara sa drugima, i sebe i druge tretira vrednim i sa poštovanjem ili sposobnost da se sretne sa životnim izazovima kroz istinu, poverenje, smislenost, odgovornost, empatiju i nadu.
Otporne ili rezilijentne osobe mogu se prepoznati po njihovom samopouzdanju (samoefikasnost), koordinaciji (planiranje), kontroli, staloženosti (niska anksioznost), posvećenost (upornost) i sposobnost da se nedaće učine značajnim.
Visok stepen otpornosti može se prepoznati po sledećim karakteristikama:
Priroda otpornosti može se sagledati na dva načina. Neke studije posmatraju otpornost kao relativno stabilan lični atribut ili osobinu, dok ga druge vide kao promenljivo psihološko stanje na koje utiču kontekst i ponašanje. Najčešći zaključak zapravo je da je rezilijentnost verovatno mešavina osobina i stanja. Neki ljudi će prirodno imati veći nivo otpornosti na koji se mogu osloniti od drugih, ali to očigledno nije kraj priče - konteksti u kojima delujemo, ljudi oko nas i naše učenje i razvoj uticaće na to koliko smo otporni.
Posmatranje rezilijentnosti sa praktičnog aspekta vodi nas ka tome da se usredsredimo na pitanja o tome kako radne navike, aktivnosti i intervencije - od mehanizama nošenja sa raznim situacijama do programa obuke - pomažu ljudima da odgovore na neuspehe ili pritiske. Odnosno, generiše uvid u to šta menadžeri, kolege i sami zaposleni mogu učiniti kako bi podstakli otpornost zaposlenih.